گریتینگ (GRATING):

گریتینگ شبکه ای فلزی است که می تواند بر روی دو تکیه گاه قرار گرفته و وزنی را بر روی خود تحمل نماید. در ساختمانهای عمومی و مسکونی کف هر طبقه از سیمان آجر سفال و یا کاشی تشکیل شده است ولی در صنایع و ساختمانهایی که تجهیزات و وسایل صنعتی وجود دارد نمی توان از این گون سقف ها و یا کف سازی ها استفاده کرد چرا که تجهیزات در طبقات مختلف به هم مرتبط هستند و بیشتر تجهیزات نفت و گازی به قدری حجیم و بزرگ هستند که در چند طبق جای می گیرند.

برای رفع این مشکل از گریتینگ استفاده می کنند و خواص زیر را می توان برای آن برشمرد:

1- سبکتر بودن نسبت به آجر و سیمان و مصالح عمومی

2- ضد لغزندگی

3- بدون نیاز به نظافت و شستشو

4- عبور هوا و گازهای متصاعد شده در هر طبقه (آزادی جریان هوا)

5- عبور نور که باعث صرفه جویی در مصرف برق می گردد

6- با طراحی مناسب بسیار مقاوم تر و بصرفه تر از مصالح ساختمانی در تحمل و استفاده به عنوان پل عبور افراد و یا ماشین های سبک و سنگین گریتینگ ساخته شده است از تسمه که دو سر آن با حداقل نشیمنگاه 5 سانتی متر بر روی ساپورت یا تکیه گاه قرار گرفته است و در طول مسیر می توان عمود بر تسمه های اصلی از تسمه هم سایز یا تسمه ای با نصف اندازه اصلی و یا میلگرد استفاده نمود.

گریتینگ

انواع گریتینگ و بررسی موردی گریتینگ ها:

گریتینگ دارای انواع مختلفی از لحاظ جنس و سازه می باشد:

گریتینگ مضرس

گریتینگ آلومینیوم

گریتینگ الکتروفورج

گریتینگ فلزی

گریتینگ پله

گریتینگ فایبرگلاس

گریتینگ گالوانیزه

گریتینگ استنلس استیل

گریتینگ فلزی:

یک نوع از گریتینگ می باشد و نام دیگر آن گریتینگ دست ساز یا فولادی می باشد و یکی از رایج ترین و پرکاربردترین گریتینگ ها در صنایع و شهر سازی، مخازن پتروشیمی، پالایشگاه، جاده ها، راه پله ها، کشتی سازی، اسکله های بنادر، پوشش کانال های آب وفاضلاب وپل ها وتونل ها وحفاظ ساختمان های مسکونی  و… می باشد ونسبت به بقیه نوع های گریتینگ دارای مقاومت واستحکام بالاتری می باشد و اکثرا با روکش گالوانیزه آن را پوشش می دهند. این نوع از گریتینیک به زیر شاخه های دست ساز و نیمه اتوماتیک و اتوماتیک یا الکتروفورج تقسیم میشود:

انواع مختلف گریتینک فلزی ازنظر ساختمان وساختار:

تسمه در تسمه

تسمه درنیم تسمه

تسمه در میلگرد (چهارپهلو):

که به نام گریتینگ میلگردی نیز شناخته شده است، پس از پانچ تسمه باربر از نوع پانچ نیم دایره و مونتاژ رابط (میلگرد آجدار و یا چهارپهلوی تابیده شده)، جوشکاری و تمیزکاری می شود.

ساخت این گریتینگ  ها به این گونه میباشد که توسط قالب های مخصوصی که دارند تسمه ها را پانچ می کنند وسپس بستگی به اینکه رابط ما از نوع تسمه یا میلگرد یا نیم تسمه می باشد به هم جوش میدهند وبعد عملیات چربی زدایی وتمیز کاری وغربال گیری را انجام می دهند وگالوانیزه را برروی آن اعمال می کنند و در نهایت یک گریتینگ فلزی حاصل می شود. 

گریتینگ فلزی

گریتینگ الکتروفورج:

یک نوعی از گریتینگ می باشد که نام جوش مقاومتی هم بر روی آن گذاشته اند و هیچ ماده افزودنی در اتصال بین آن وجود ندارد و بسیار محکم می باشد و به روزترین و جدید ترین تولیدات گریتینگ می باشند و از روش پیشرفته مکانیکی استفاده میکند. اساس کار این نوع به این گونه است که جریان با ولتاژ بالا در حد 50000 تا  200000 را اعمال می کنیم و فشارهای بالای 100 تن باربر و رابط را با هم فورچ می کنند و بیشترین ابعادی که از این نوع تولید و طراحی و ساخته میشود در ابعاد 6 در 1 می باشد. این گریتینگ ها در کف پله، پله، دریچه ها، صنایع نفت، پتروشیمی، راهرو، پل و… کاربرد دارند و جنس های فولاد، مس،آلومینیوم، استیل و… هستند که ضخامتهای متغیری دارند.

مزیت های گریتینگ الکترو فورچ:

- سهولت و راحتی در برش کاری درمحل نصب

- نداشتن اسپاتر برروی گریتینگ

- نبودن کوچکترین درز و شکاف در محل اتصال باربر و رابط و به خوبی ذوب شده اند

- زنگ زدگی در نقاط جوش به وجود نمی آید.

- تنوع ضخامت زیادی دارد.

- عرض تسمه در سایزهای مختلف موجود است.

- وزن کم با مقاومت بالا.

- زیبایی وطرح های متنوع.

- همگونی ویک دست بودن شبکه ها.

- هزینه پایین تر.

گریتینگ الکتروفورج

 گریتینگ آلومینیوم:

یک نوع متفاوت از گریتینگ ها, گریتینگ آلومینیومی است که  این عنصر شیمیایی یک فلز نرم وسفید و با چگالی پایین که یک سوم فولاد و مس است و چکش پذیری  و انعطاف پذیری زیادی دارد و جز فراوان ترین فلزها در کره زمین است و خود این عنصر از سنگ بوکسیت استخراج میشود و در صنعت ومهندسی وساخت مصالح  کاربرد های زیادی دارد و در جهان اقتصاد عنصر بسیار مهمی است واین فلز بسیار بادوام ومقاوم می باشد ودر دماهای 200- 250درجه سانتی گراد تمایل به از دست دادن استحکام خود دارد ودر جدول تناوبی ششمین فلز انعطاف پذیر و دومین فلز چکش خوار است و دارای ظاهری زیبا می باشد و مقاوم دربرابر وزن سنگین و بار وارد شده است .این عنصر از نظر هدایت الکتریکی همانند مس هدایت بالایی دارد و در مقابل رطوبت وحرارت زنگ خوردگی کمی دارد و بادوام است وسالها بدون هیج تغییری میتواند در گریتینگ باقی بماند و نمی پوسد و قابل بازیافت می باشد وحتی ازکوچکترین مواد آن استفاده میکند واز این نظر دوستدار محیط زیست وهوا می باشد ویکی از ویژگی این فلز غیر سمی بودن آن است که با جذب کردن حداقل باکتری وذرات غبار آلود وکثیف وآلوده برای دریچه  ها استفاده میشود.همه این ویژگی های باعث شده تا آلومینیوم را منحصر به فرد کرده ودر گریتینگ ها استفاده میشوند .

گریتینگ آلومینیوم

گریتینگ مضرس:

گریتینگ را بنا بر نیاز می توان در سه نوع گریتینگ با مشخصات فنی تسمه در تسمه، تسمه در نیم تسمه و تسمه در میلگرد یا چهارپهلوی تابیده، طراحی و تولید کرد. که معمولا برای ساخت راه پله ها، پاگرد و پوشش کانالهای انتقال آب و فاضلاب از گریتینگ تسمه در تسمه استفاده می کنند و بیشترین کاربرد صنعتی گریتینگ، از نوع گریتینگ میلگردی می باشد.

اما در بین تمام موارد ذکر شده، امکان طراحی و انتخاب گریتینگ با تسمه مضرس نیز وجود دارد. بیشترین کاربرد گریتینگ مضرس (گریتینگ آجدار یا گریتینگ دندانه دار) در مکانهای مرطوب و روغنی بوده که باعث جلوگیری از ایجاد لغزندگی در سطح گریتینگ شده و خطر از دست دادن تعادل اپراتور را از بین می برد.

بنا بر نیاز در گریتینگ تسمه در تسمه می توان فقط تسمه باربر و یا هر دو تسمه طولی و عرضی (تسمه رابط) را از نوع مضرس دندانه دار انتخاب کرد. همچنین در گریتینگ تسمه در نیم تسمه. البته در گریتینگ میلگردی نیز به علت انتخاب میلگرد آجدار برای ساخت آن، میزان لغزش کمتری وجود دارد ولی بهرحال می توان تسمه باربر آن را نیز از نوع مضرس انتخاب کرد.

در گذشته برای ساخت گریتینگ مضرس، تسمه های آن را توسط قالب برش چندتایی و دستگاه پرس، دندانه دار می کردند که علاوه بر افزایش زمان و هزینه تولید گریتینگ، باعث ایجاد سطوح ناصاف و پلیسه در گریتینگ می شد. امروزه شرکت های تامین کننده مواد اولیه گریتینگ با پیشرفت تکنولوژی برش و ماشینکاری تسمه های شاخه ای، می توانند متریال  مورد نیاز ساخت گریتینگ را نیز با همان کیفیت مطلوب به صورت آجدار در اختیار تولیدکنندگان گریتینگ قرار دهند.

در نهایت گریتینگ تولیدی را پس از مونتاژ، جوشکاری و سنگ‌زنی، با استفاده از گالوانیزه گرم و میانگین پوشش 80 میکرون آبکاری نموده و مقاومت آن را در برابر خوردگی بالا می برند.

گریتینگ مضرس

گریتینگ استنلس استیل:

زمانیکه گریتینک های فولادی با روکش گالوانیزه گرم عمر زیادی ندارد و مقاومت و استحکام کافی را ندارد از گریتینگ استیل استفاده میکنیم و بیشترین کارآیی این نوع از گریتینگ در محیط های مرطوب و اسیدی و بسیار شرجی که رطوبت موجود دراین مکان ها باعث خورندگی و از بین رفتن این محصول نمیشود که درصنایع های مواد غذایی و آرایشی و بهداشتی و داروسازی و پله ها و… کاربرد دارد .یک الویت که این نوع گریتینگ ها دارند دراین است که از روکش گالوانیزه بی نیاز هستند و مقاومت واستحکام زیادی دارد البته باید دانست که از نظر قیمت از بقیه گریتینگ ها گرانتر است و از ورقه های استیل 304 بیشتر استفاده می شود وبهترین ورقه برای اینکارانتخاب شده است.

روش ساخت این گونه گریتینگ ها به این گونه است که تسمه های باردار و تسمه های غیر باردار باهم متصل  و پانچ میخورند و بعد عملیات جوش کاری با آرگون را انجام میدهند و بعد شبکه های استیل به وجود می آید.

گریتینگ استنلس استیل

گریتینگ گالوانیزه

همانطور که می دانید در اصل گریتینگ گالوانیزه یک نوع از گریتینگ فلزی می باشد با این تفاوت که به وسیله گالوانیزه روکش شده است و مقاومت بسیار بالاتری نسبت به گریتینگ بدون روکش گالوانیزه دارد و از این رو به آن گریتینگ گالوانیزه می گویند. گالوانیزه به مرحله ای گفته میشود که آهن یا فولاد را در یک ظرف مذاب برده و غوطه ور می کنیم و از این مواد مذاب یک حالت روکش مانند در فلز به وجود می آید که این لایه باعث مقاومت و استحکام گریتینگ دربرابر ضربه, بار, خوردگی  و… میشود و از دو راه باعث ایمنی و محافظت فلز میباشد یکی از راه محافظت دربرابر هوا و دیگری حفاظت کاتدی فلز است. به همین خاطر این نوع از گریتینگ در تمامی صنایع و مکان ها بسیار کاربرد پیدا کرده است.

گریتینگ گالوانیزه

گریتینگ فایبرگلاس:

نوع دیگر گریتینگ می باشد که از موادی به نام کامپوزیت تشکیل شده اند که مواد درونی در این گریتینگ دارای عناصر و ترکیبات بسیار مقاوم می باشد که از گریتینگ فلزی  و فولاد وآلومینیوم مقاومت و استحکام بالاتری برخوردارند و به خاطر الیاف کامپوزیت از اسکلت بندی مقاومتری برخوردارند و در نتیجه استحکام در برابر بارهای تحملی  و ضربه ای  و سرما و گرما و یخ زدن و شکستن و اسید و اتش سوزی و خوردگی و…بیشتر میشود به دلیل وجود رزین های پلی استر وونیل استر.

یکی از مزیت های واضح دراین نوع از گریتینگ ها عایقی برای برق والکترسیته و.. می باشد و قابلیت عبور امواج رادیویی را دارند و سبک بودن و راحت حمل کردن از ویژگی های مثبت این نوع  گریتینگ ها می باشد به طوریکه وزن کامپوزیت در مقایسه با فولاد یک چهارم است و در مقابل با آلومینیوم دوسوم می باشد و از نظر رنگ بندی میتوان سلیقه ای انتخاب کرد و با توجه به ذوق وعلاقه و مناسب بودن با محیط مورد نظر آنرا انتخاب کرد. در آخر باید گفت با همه محاسنی که این گریتینگ ها دارند با هزینه کم میتوان آن را تهیه کرد و در اختیار مصارف خود قرار گذاشت.

یک نمونه دیگر از گریتینگ کامپوزیتی ، گریتینگ پالترود می باشد که به علت وجود  الیاف رزین مقاومت و استحکام بالایی دربرابر بارهای ضربه ای و شکستن دارد و مقاومت آن به حدی است که یک ماشین سنگین مثل تریلی و… به راحتی از این گریتینگ ها عبور می کند.

مشخصات فنی این گریتینگ ها براساس استاندارها به این گونه است : ضخامت تسمه ها 5-7میلی متر و ارتفاع شبکه به ابعاد 25-30-38 میلی متر و ابعاد چشمه ها  38*38 میلی متر است.

درجه بندی والویت بندی این گونه گریتینگ ها از نظر خواص مکانیکی وشیمیایی به این گونه است که گروه اول یا گروه A به این گونه است دارای خواص فیزیکی ومکانیکی بالا ومقاومت شیمییایی متوسطی می باشد وگروه دوم دارای خصوصیات گروه اول ولی مقاومت شیمیایی بالاتر ازگروه اول در محیط هایی مثل محیط های بسیار مرطوب وفوق خورنده وگروه سوم دارای خصوصیات اول ودوم ولی از نظر حرارتی دارای مقاومت بالاتر وضد آتش سوزی است.

گریتینگ فایبرگلاس 

گریتینگ پله:

گریتینگ پله همان کف پله فلزی می باشد که با سطح مشبک گریتیگ ساخته می شود. از این نوع پله گریتینگ بیشتر برای ارتباط طبقات مختلف سازه های فلزی و پله های گردان دور مخازن پتروشیمی و پالایشگاه های نفت و گاز وبه کار می رود. همچنین در راه پله های صنعتی بنا بر محیط کاری از انواع گریتینگ پله گالوانیزه نیز استفاده می شود. در این نوع هم پاگرد و هم پله را از نوع گریتینگ طراحی و می سازند.

همچنین امروزه با رشد ساختمان سازی ها و برج های چندین طبقه، جهت ساخت پله فرار، گریتینگ بهترین پیشنهاد بوده و در انواع راه پله های رفت و برگشت و پله های گردان (راه پله اسپیرال) ساخته و اجرا شده اند. در این مورد بنا بر نیاز کارفرما گریتینگ ها گالوانیزه و یا با روکش رنگ پوشش دهی می شوند. البته در صورت نیاز به رنگ کاری گریتینگ، بهتر است جهت بالا بردن مقاومت گریتینگ و افزایش عمر آن، ابتدا توسط گالوانیزه گرم آبکاری شده و در نهایت رنگ مورد نظر روی گریتینگ پاشیده شده یا در وان رنگ غوطه ور شود.

پله فلزی را معمولا توسط ورق هایی که در دو طرف آن جوش داده شده (بغل پله یا Fixing Plate) به شمشیری راه پله پیچ و مهره می شوند که این روش در بهینه ترین حالت خود قرار دارد؛ سرعت بالا، عدم آسیب به پوشش گریتینگ، خطر کمتر و هزینه های پایین تر نصب پله. همچنین پاگرد گریتینگ را توسط بست گریتینگ روی سازه پله نصب و محکم می کنند.

گریتینگ پله

در تصویر زیر نمونه ای از یک گریتینگ پله را قرار داده ایم و به بررسی قسمت های مختلف آن میپردازیم:

گریتینگ پله

همانطور که در تصویر بالا مشاهده می نمایید اجزای اصلی به سه بخش تقسیم میشوند که در زیر به توضیح آنها پرداخته ایم:

۱- گریتینگ: بخش اصلی پله از پنلهای معمول گریتینگ تشکیل شده که به هر دو صورت ساده و مضرس قابل استفاده می باشد.

۲- بغل پله (Side plate) : برای اتصال آسان پله به سازه از بغل پله استفاده می شود که نحوه سوراخکاری آن برای تایپهای مختلف بر اساس استاندارد متغییر می باشد.

۳- جلو پله (Nosing plate) : وظایف این قطعه شامل موارد زیر است:

الف-  افزایش استحکام پله

ب –  بالا رفتن اصطحکاک و جلوگیری از لغزش

ج –  افزایش ایمنی به دلیل وجود انحناء در قسمت جلو

د –  قابل رویت شدن لبه پله در سازه و محل نصب برای افزایش ضریب ایمنی

بست گریتینگ

جهت ثابت کردن گریتینگ در محل نصب گریتینگ بنا بر نیاز، موقعیت و شرایط آب و هوایی از روشهای مختلفی استفاده می گردد.

اولین و آسان ترین روش، جوشکاری گریتینگ روی سازه می باشد. این روش تنها در موردی کاربرد دارد که گریتینگ و محل نصب، فلزی و بدون پوشش (مانند گالوانیزه گرم) باشد. چراکه اولا جوشکاری مستحکمی حاصل نمی شود، ثانیا باعث خوردگی گریتینگ از همان محل انصال می شود.

دومین روش بتن ریزی گریتینگ است که معمولا برای کانالهای آبرو و مکانهایی که نیاز به جابجایی گریتینگ نیست کاربرد دارد.

و در نهایت سومین و بهترین روش نصب گریتینگ، استفاده از بست گریتینگ می باشد.

بست گریتینگ در واقع از بخشهای ابرویی، چنگکی و پیچ و مهره تشکیل شده است. چنگکی قسمت پایین بست بوده و به سازه یا پلت فرم مربوطه متصل شده. ابرویی قسمت مقابل آن است که در بالای بست قرار داشته و روی چشمه های گریتینگ می نشیند. در نهایت بوسیله پیچ، واشر و مهره، بست گریتینگ را محکم کرده و گریتینگ به محل نصب، اتصال از نوع جداشدنی می یابد.

پوشش بست گریتینگ از دو نوع گالوانیزه گرم و گالوانیزه سرد، بسته به محل نصب و میزان رطوبت انتخاب می گردد. بدیهی است گالوانیزه باعث بالارفتن عمر آن خواهد شد.

مزایای استفاده از بست گریتینگ، آسان و سریع بودن نصب، کم شدن هزینه نصب، قابلیت جابجایی گریتینگ در مواقع نیاز، استحکام و  اطمینان بالا، عدم ایجاد خوردگی در گریتینگ و زیبایی می باشد.

- استفاده از جوش : در این روش گریتینگ مستقیما به تکیه گاه جوش می شود بدین ترتیب که انتهای تسمه های باربر به طول ۲۰ و ارتفاع ۵ میلیمتر به سازه جوش شده و قطعه کاملا ثابت می گردد) مطابق با استاندارد (MBG531. توجه به این نکته ضروری است که در این روش پس از جوشکاری به دلیل آسیب دیدن گالوانیزه بر اثر جوشکاری، عملیات تعمیر پوشش انجام می گردد.

۲- استفاده از کلمپ گریتینگ (بست گریتینگ): در محلهایی که امکان جوشکاری نبوده و یا کاربری گریتینگ به گونه ای است که احتمال جابجایی آن وجود دارد از کلمپ مخصوص استفاده می شود، برای یک اتصال کامل، در هر طرف گریتینگ دو عدد از این مجموعه استفاده می شود.

در زیر نحوه استفاده از کلمپ گریتینگ و اتصال آن به گریتینگ را در برای شما عزیزان قرار داده ایم. همانطور که در تصویر مشاهده مینمایید اصول اتصال گریتینگ به وسیله پیچ و مهره میباشد.

تمام اجزای بست گریتینگ

کلمپ گریتینگ

تمام اجزای بست گریتینگ