تخریب پیشرونده
تخریب پیشرونده
خريب پیشرونده از عوامل اصلي افزايش قابل ملاحظه خسارات بر اثر بارهاي خاص، نظير بارهاي لرزهاي، بارهاي انفجاري است.
قابل ذکر است که در شرایط خاص اثرات ناشی از آتشسوزی روی اجزای سازهای (نظیر واقعه ناگوار ساختمان پلاسکو) نیز منجر به بروز تخریب پیشرونده میگردد.
تخریب پیشرونده هنگامی روی میدهد که به دلیل نوع بارگذاری بخش محدودي از سازه تحت تاثير قرار گرفته و خسارت اولیه در آن ایجاد میشود، و در صورتي که سازه در برابر تخريب پیشرونده دچار ضعف باشد، تخریبهای اولیه گسترش يافته و سبب فروريزش کل سازه ميگردد.
با وقوع حریق در سازه و به دليل ضعف اجزای سازهای ساختمانها در برابر حریق و ایجاد خسارت در بخشهایی از آن، بار آن قسمتها به سایر اعضاء وارد میگردد؛
همچنین به دلیل حرارت بالای ناشی از آتش، ظرفیت باربری اعضاء نیز به طور عمومی تا حد زیادی کاهشیافته و در نتیجه شرایط برای تخریب "دومینو وار" (در صورتی که این شرایط در طبقات بالاتر ساختمان ایجاد شود)، یا همان تخريب پیشرونده، فراهم میگردد.
در صورت در نظر گرفتن موضوع تخريب پیشرونده در طراحي سازه ميتوان به شکل قابل توجهی از توسعه خسارت اوليه در سازه جلوگيري کرد و ضررهاي جاني و مالي حوادث احتمالي را تا حد زیادی کاهش داد.
در این خصوص آییننامه وزارت دفاع ایالات متحده آمریکا جهت طراحی و یا بهسازی ساختمانهای مقاوم در برابر تخریب پیشرونده، UFC4-023-03 با عنوان «Design of Buildings to Resist Progressive Collapse» (ویرایش 14 جولای 2009 میلادی) با لحاظ نمودن دستورالعملهای آییننامه ASCE410-6 با عنوان «Seismic Rehabilitation of Existing Buildings» تهیه شده است.
روشهای بهبود مقاومت در برابر تخریب پیشرونده:
سه روش اصلی به منظور بهبود مقاومت ساختمانها و کاهش خطرپذیری آنها در برابر تخریب پیشرونده بهکار گرفته میشود:
1- نیروهای کلافی؛
2- بهبود مقاومت موضعی؛
3- روش مسیر جایگزین.
این روشها با افزایش انسجام، یکپارچگی و شکلپذیری، مقاومت ساختمان را در برابر تخریب پیشرونده افزایش میدهند و از وقوع آن جلوگیری میکنند.
علاقهمندان به این حوزه را به تهیه و مطالعه کتاب "طراحی ساختمانهای مقاوم در برابر تخریب پیشرونده" از انتشارات دانشگاه صنعتی مالک اشتر تالیف آقایان آرمین عظیمی نژاد، عبدالرضا سروقدمقدم و قاسم دهقانی اشکذری دعوت مینمایم.
رفرنس نویسی را فرهنگ کنیم (تهیه و تنظیم: کانال همراه ناظر، سیامک الهی فر)